Türkiye’nin gerçek anlamda ilk Türk gazetesi 1 Kasım 1831’de İstanbul’da çıkan Takvim-i Vekâyi’dir. 1864 yılında yapılan yeni vilâyet düzenlenmesi ile her vilâyet merkezinde bir matbaa kurulması emri verilmiştir. Bu tarihten 35 yıl sonra 1866’da Trabzon ve Erzurum’da devlet yönetiminde olan “Vilâyet Matbaaları” kurulmuştur. 1866’da Trabzon Vilâyet Matbaası’nda Türkiye’nin ilk “Vilâyet Sâlnâmesi” basılmıştır. 1867’de ise Erzurum’da Anadolu’nun ilk Türk gazetesi “Envâr-ı Şarkiyye Gazetesi” çıkarılmaya başlanmıştır.
Trabzon haber dünyasında ilk: Trabzon Gazetesi
Trabzon Vilâyet Matbaası’nda 13 Nisan 1869’da “Trabzon Gazetesi” çıkarılmıştır. Haftada bir Perşembe günleri çıkan 4 sayfalık 30x40 cm boyutlarındaki gazete eski Hükümet Konağı’nın bodrum katında hazırlanıp basılmıştır. 18 Nisan 1916’da Rusların şehri işgaline kadar yayın hayatına devam etmiştir.
Milli Mücadele dönemine kadar Trabzon’da çıkan diğer gazeteler
1908 yılında Serasi Biraderler Bahri Siyah Gazetesi’ni çıkartmıştır. 1909 yılında Trabzon Meşveret Gazetesi, İnkılâp (İntikam) Gazetesi, Haber Anası Gazetesi, İkbâl (Olcay) Gazetesi, Ahbab Gazetesi, Temkin Gazetesi, Envâr-ı Vicdan Gazetesi neşrolunmaya başlanmıştır. 1910’da ise Tarık Gazetesi çıkartılmıştır.
Milli Mücadele dönemine kadar Trabzon’da çıkan mecmualar
1909 yılında Hekim Mecmuası ve Keşkehan Mecmuası, 1910 yılında Bondos (Pontus) Mecmuası yayın hayatına başlamıştır. Bu dönemlerde neşrolunmaya başlanan Yeşil Yuva Mecmuası hakkında Trabzon haber tarihinde net bir bilgi yoktur.
Trabzon’da Ermeni azınlık basını tarihi
Kharısh-üs 1909
Şarjum 1910
Petak (Petek) 1910
Modzak (Mıcır, Koz) 1910
Bondos (Pontus) 1910
Keğçuk (Köylü) 1910
Şamantağ (Düşman ve Sis) 1911
Pizişk (Tabib) 1911
Bıdzak 1912
Trabzon’da Rum azınlık basını tarihi
Astır Tou Pontus (Pontus Yıldızı) 1885
Epochi (Devir) 1887
Bahr-i Siyah 1908
Phoros Tis Anatolis (Doğu Işığı) 1908
Anexartitos 1908
Drasis (Hareket) 1909
Etniki Drasis 1909
Neos Astır Tou Pontus 1909
Efxinos Pontus 1916
Emporikos Aggelioforos (Ticaret
Odası Dergisi) 1916
Icho Tou Pontous (Pontus Sesi) 1916
Immrologıon Tou Pontou 1916
Keodigos Tıs Trapezountos Keton Perichoros 1916
(Trabzon ve Pontus Civarı Rehberi) 1916
Komnnenos 1916
Logos (Nutuk, Konuşma) 1916
Pontikos 1916
Diyogenis 1919
Faros Anatolis (Anadolu Feneri) 1919
Milli Mücadele döneminde Trabzon’da basın
Kurtuluş Savaşı’nda cephede düşmanla mücadele edilirken aynı zamanda çıkartılan gazete ve dergilerle kültür mücadelesi de veriliyordu. Bu dergi ve gazetelerle mücadele ruhuna destek olunuyordu.
Milli Mücadele döneminde Trabzon’da çıkartılan gazeteler
Yeşilyurt Gazetesi (1918)
Selâmet Gazetesi (1918)
İstikbâl Gazetesi (1918)
Fecir Gazetesi (1921)
Güzel Trabzon Gazetesi (1922)
Hak Gazetesi (1922)
Kahkaha Gazetesi (1922)
Halk Gazetesi (1923)
Milli Mücadele döneminde Trabzon’da çıkartılan mecmualar ve risâleler
Kaygû Mecmuası (1918)
İğne Mecmuası (1919)
Hürr Mecmuası (1919)
Nûr Mecmuası (1919)
Eş Mecmuası (1920)
Genç Anadolu Mecmuası (1921)
Düşünceler Mecmuası (1922)
Yeni Mektep Mecmuası (1922)
Zafer Risâlesi (1922)
Gençlik Mecmuası (1923)
Tilki Mecmuası (1923)
Özdilek Mecmuası (1923)
61medya.com