Uluslararası danışmanlık, denetim ve vergi şirketi EY, metaverse’in telekom operatörleri için sunduğu büyüme ve gelir fırsatlarına dikkat çeken ’Telekom operatörleri için metaverse’ (Metaverse for telcos) adlı bir analiz hazırladı.
Uluslararası danışmanlık, denetim ve vergi şirketi EY (Ernst & Young), yayınladığı analizde (Telekom operatörleri için metaverse) metaverse’in sunduğu fırsatları değerlendirmek isteyen telekom şirketlerinin geleneksel yaklaşımların ötesine geçen yeni yeteneklere ve hizmetlere yönelmesi gerektiğine işaret etti.
EY analizi, metaverse’in kişilere ve işletmelere etkileşim, ticaret ve oyun alanlarında yepyeni bir ufuk açtığına ve fiziksel dünyanın kısıtlamalarını aşarken yepyeni verimlilik ve üretkenlik seviyeleri sunduğuna dikkat çekiyor. Analize göre, metaverse tıpkı daha önceki devrim niteliğindeki diğer büyük teknoloji atılımları gibi, katılmakta geç kalanlar için geride kalma riski de taşıyor.
Analiz, telekom operatörlerinin metaverse’i kendileri için fırsata çevirecek yedi yöntemi şöyle sıralıyor:
1. İnsan arayüz donanımının gelişimine ve yayılmasına katkı sağlamak: Kullanıcıların metaverse ile etkileşimi artırılmış gerçeklik (AR) ve sanal gerçeklik (VR) kulaklıkları, oyun konsolları ve akıllı telefonlar gibi cihazlar aracılığıyla gerçekleşecek. Dolayısıyla metaverse’e açılan birer kapı işlevi üstlenen bu cihazların gelişimi büyük önem taşıyor. Mevcut VR teknolojisinin gelişip yayılması ve ana akım haline getirilmesi için taşınabilirlik, çözünürlük, tepki süresi ve görüş alanı gibi birçok alanda iyileştirmelere ihtiyaç var. EY analizi, operatörlerin, tüketicilere VR cihazları ve bağlantı hizmetleri satarak cihaz satıcılarıyla iş birliği yapmak için bu fırsatı değerlendirebileceklerini vurguluyor.
2. Lider bağlantı sağlayıcısı olmak: Metaverse’in gelişimi ve yayılması altyapı ve bağlantı ile doğrudan ilişkili. 5G hizmetleri, çok daha yüksek veri hızları, ultra düşük gecikme süreleri, daha fazla güvenilirlik ve standart bir deneyim sunmayı amaçlıyor. Hâlihazırda ticari olarak faal durumda olan 5G ağları, hem tüketicilerin hem de işletmelerin metaverse ortamına girmesini kolaylaştıracak. 2030 yılına doğru, telekomünikasyon sektörünün gündemine girecek olan 6G’nin veri aktarım hızları ve gecikme süreleri açısından 5G’den de çok daha yüksek performans sunacak olması bekleniyor. Tüm bunlar gelecekte metaverse’in daha hızlı büyümesini sağlayacak.
3. Yenilikçi servisler sağlamak üzere konumlanmak: Metaverse, yüksek bilgi işlem gücü, gerçek zamanlı işleme ve yapay zekâ yetenekleri gerektiriyor. Bilgi işlem ihtiyaçlarındaki artış göz önüne alındığında, uç bilgi işlem (edge computing), metaverse’in en önemli yapı taşlarından biri olacak. Gelecekte, milyonlarca insan metaverse ortamında gerçek zamanlı deneyimler yaşarken, bu süreçteki tüm kaynakların merkezileştirilmesi ve depolanması için telekom operatörleri, uç hizmetlerin sunulmasında, veri aktarımının çok daha verimli olarak sağlanmasında, güvenliğin artırılmasında, ağ sorunlarının aşılmasında ve dolayısıyla gelir akışlarının çeşitlendirilmesinde benzersiz bir konuma sahip olacak. Operatörlerin bulut stratejilerini buna göre geliştirmeleri ve doğru iş ortaklıkları kurmaları önemli.
4. İleri düzey analitik ve yapay zekâ yetenekleri geliştirmek: Metaverse, çok büyük miktarlarda veri toplanmasını gerektirecek ve bu verilerin toplanma, saklanma ve başka amaçla kullanım olanakları çok daha büyük bir önem kazanacak. Diğer sektörlerle kıyaslandığında, telekom şirketlerinin çağrılarla ilgili veri kayıtlarından içgörüler elde etmeye yönelik ihtiyaçları, onların büyük veri içgörülerine daha fazla erişim avantajına sahip olduğu anlamına da geliyor. Ürün, kullanıcı ve varlıklara ilişkin çok miktarda veri metaverse’te yer alırken, operatörlerin perakende ve dağıtım yetenekleri müşteri ve operasyonlarla ilgili değerli içgörüler sağlayacak.
5. Güvenlik, gizlilik ve güven metaverse hizmetlerinin merkezinde olmalı: Metaverse’e geçiş, çok büyük miktarda kritik verinin işlenmesi gereğini de beraberinde getirecek. Bu süreçte önceliğin güvenliğe verilmesi kritik önem taşıyor. Günümüzde dijital ayak izleri ve kişisel verilerinin bütünlüğü konusunda her zamankinden daha kaygılı olan tüketiciler, bu alanda telekom operatörlerine daha fazla güvenme eğilimindeler. Bu endişelerin giderilmesinde avantajlı konumda olan telekom operatörleri metaverse’in inşa sürecinde müşteri ilişkilerini doğru değerlendirmeli.
6. Metaverse için platformlar geliştirmek: Günümüzde birçok şirket kendi metaverse platformlarını hayata geçirirken bu alandaki başarının da ne kadar fazla abonenin çekilebileceğine bağlı olması bekleniyor. Burada ise, kullanıcıların daha fazla zaman geçirmesini sağlayacak ilginç, tematik deneyimler ve etkinliklerin yanı sıra işletmelere ve tüketicilere özel hizmetler sunmak başarı için kilit nokta olacak. Operatörler metaverse’in kademeli evrimsel gelişiminden yararlanmak için, gelişmekte olan metaverse platformlarına yatırım yapmaya hazırlıklı olmalı.
7. Ekosistemin düzenleyicileri arasında olmak: Telekom operatörleri, metaverse ile etkileşim kurmak için stratejilerini daha da geliştirdikçe, büyüme yolunda hızlanmak için yeni ortaklık çerçeveleri oluşturmalı. Bunun için ise metaverse ekosistemlerinde yer alan diğer paydaş ve katılımcılarla daha yakın ilişkiler ve iş birlikleri gerekecek. Cihaz üreticileri ve teknoloji platformu sağlayıcıları ile ilişkiler, sanal ve artırılmış gerçekliğin sağladığı uzun vadeli fırsatlara dönüştürülebilmeli. Yine, politika yapıcılarla olan ilişkiler de operatörlerin kendilerini metaverse ekosisteminin düzenleyicileri olarak konumlandırmasına yardımcı olacaktır.
EY Türkiye Telekomünikasyon, Medya ve Teknoloji (TMT) Sektör Lideri Emre Beşli konu hakkındaki değerlendirmesinde şunları söyledi:
“Metaverse’in gelişiminde, büyük teknoloji oyuncuları gibi telekom operatörleri de etkin ve önemli bir role sahip. Bazı gelişmiş pazarlarda, metaverse’i hayata geçirmek için farklı teknolojilerin en iyi şekilde nasıl bir arada kullanılabileceğine odaklanan araştırmalar sürüyor. Bir platform olarak henüz başlangıç aşamasında olan metaverse, telekom operatörlerine müşteri deneyimini daha da iyileştirmek, yenilikçi hizmetler aracılığıyla yatırımlardan gelir elde etmek ve operasyonel verimliliklerini artırmanın da aralarında olduğu birçok yeni fırsat sunuyor. Telekom operatörleri bu alanda hem kendi geliştirebilecekleri hem de katılabilecekleri ekosistemlerde benzersiz konum ve avantajlara sahip. Teknoloji devleri ve çevrimiçi oyun geliştiricilerin yanı sıra telekomünikasyon operatörleri, 5G, bulut, analitik ve yapay zekâ (AI) gibi yeni gelişen teknolojilerden yararlanarak rollerini sadece şebeke altyapısı sağlayıcılığı ile kısıtlı olmaktan çıkartabilir. Biz telekomünikasyon sektöründeki şirketlere, metaverse’in sunduğu fırsatlardan en iyi şekilde yararlanabilmeleri için değişimin temel boyutlarını keşfetmelerini ve yeni iş birliği fırsatlarını değerlendirmelerini öneriyoruz.”
