Küresel piyasalar

Cuma günü piyasalarda neler oldu? ABD piyasalarının yarım gün işlem gördüğü Cuma günü Avrupa borsaları pozitif kapanışlar yaptı. Geçtiğimiz hafta açıklanan Fed tutanaklarında faiz artırım hızının yavaşlayabileceğine ilişkin açıklamanın etkisiyle artan küresel risk iştahı Cuma günü işlem hacimlerinin düşük olduğu haftanın son işlem gününde Avrupa piyasalarında iyimserliği devam ettirdi.

Gösterge endeks Stoxx Europe 600 yatay kapanırken; İngiltere'de FTSE 100 endeksi %0,27 artarak 7.486,78 puana, Fransa'da CAC 40 endeksi %0,08’lik artışla 6.712,48 puana yükseldi. Almanya'da DAX endeksi yatay 14.541,38 puandan kapandı.

Çin covid-19 vakaları sebebiyle Pekin başta olmak üzere çok sayıda şehirde 'tam kapanma” kararı alırken Çin’de kapanmaların toplam nüfusun %25’ini kapsadığı belirtiliyor. Kararın Apple firmasının akıllı telefon modeli iPhone'un ana tedarikçisi Foxconn başta olmak üzere pek çok firmayı etkileme riski bulunurken Wall Street'te teknoloji hisseleri baskı altında kaldı.

Önemli bir makro veri açıklamasının bulunmadığı günde ABD borsalarında yarım gün işlem gerçekleşti. Dow Jones endeksi %0,45 artışla 34.347,03 puana yükselirken S&P 500 endeksi yatay ve 4.026,12 puandan haftayı tamamladı. Nasdaq ise %0,52 gerileyerek 11.226,36 puandan kapanış yaptı. Cuma günü ABD 10 yıllık tahvil faizi %3,65 seviyesinde yatay seyretti. DXY ise geçen hafta açıklanan Fed tutanaklardaki faiz artırım hızının yavaşlayabileceğine yönelik mesajların ardından gerilemişti.

Dolar endeksi Cuma günü hafif yükselişle 106, seviyesini gördü. DXY bu sabah 106,3 seviyesinde. EUR/USD paritesi bu sabah 1,0350 seviyesinde. Dünyanın en büyük petrol ithalatçısı Çin'de kapanma ve kısıtlamalar 'sıfır vaka' politikası kapsamında devam ediyor. Global gösterge Brent Petrol geçen hafta yaşadığı %9'luk kayıpların ardından bu hafta da gerileme eğiliminde. Brent petrol bu sabah 81,3 USD seviyesinde. Bugün ne bekliyoruz? Bu sabah Asya piyasalarında satıcılı bir seyir görüyoruz. ABD vadelileri de negatif. VIX endeksi 20,5 seviyesinde. Bugün yurt dışında ECB Başkanı Christine Lagarde TSİ 17:00’de Brüksel'deki Avrupa Parlamentosu Ekonomik ve Parasal İşler Komitesi'nde (ECON) konuşacak.

ABD'den bölgesel endeks olan Dallas Fed Teksas imalat aktivite endeksi takip edilecek. Endeks en son -19,4 seviyesinde açıklanmıştı. Gelecek gündemde neler var? Bu haftanın en önemli gelişmesi, Çarşamba günü gerçekleşecek Fed Başkanı Powell’ın Fed toplantısı öncesi sessiz döneme girmeden önce son yapacağı konuşma ve ABD’de Cuma günü açıklanacak tarımdışı istihdam verisi olacak. Salı günü Euro Bölgesi’nde tüketici güven endeksi, Almanya’da TÜFE ve ABD’de konut fiyatları ile conference board tüketici güveni Kasım ayı sonuçları takip edilecek. Çarşamba ve Perşembe günleri yoğun bir veri takvimi bulunuyor. Çin’de PMI verileri takip edilecek. Genel COVID19 kısıtlamaları ekonomik faaliyeti baskılamaya devam ederken Perşembe günü açıklanacak olan PMI verileri yakından izlenecek. Yetkililer, artan kamuoyu tepkisine ve ekonomi üzerindeki artan yüke rağmen virüs kısıtlamalarına devam edeceğini söylerken; Çin Cuma günü yaptığı açıklamada bankaların bu yıl ikinci kez rezerv olarak tutmaları gereken nakit miktarını azaltacağını ve ekonomiyi desteklemek için likidite sunacağını söylemişti.

Çarşamba günü Euro Bölgesi’nde TÜFE verisi açıklanacak. Önceki veride %10,7 olarak açıklanan TÜFE’nin %10,4 seviyesine doğru geri çekileceği öngörülüyor. Çekirdek enflasyonun ise yıllık bazda %5,0’ten %4,9’a doğru gerilemesi bekleniyor. Yine Çarşamba günü ABD'de tarım dışı istihdam verilerine öncülük eden ADP özel sektör istihdam verileri açıklanacak. Günün beklenen bir diğer verisi ABD'nin üçüncü çeyrek için GSYH ikinci tahminleri olacak.

GSYH ilk açıklanan rakamlarla %2,6 büyüme gösterirken, çekirdek PCE artışı %4,5 ve tüketici harcamaları %1,4 artış göstermişti. Çarşamba günü TSİ 21:30’da Fed Başkanı Jerome Powell, Brookings Enstitüsü etkinliğinde ekonomik görünüm ve iş gücü piyasası hakkında konuşacak. Perşembe günü ABD'de, Fed'in de yakından izlediği verilerden biri olan ISM İmalat ve PCE enflasyon verileri takip edilecek. Hatırlanacağı üzere, son açıklanan ABD TÜFE rakamı yıllık bazda %8,2’den %7,9’a gerilemişti. Bu eğilimin PCE verilerine de yansıması ve yıllık rakamın %6,2’den %6,0 seviyesine gerilemesi bekleniyor. Benzer şekilde çekirdek PCE’nin %5,1’den %5,0’e gerileyeceği tahmin ediliyor.

Cuma günü ise haftanın en önemli verisi olan ABD iş gücü verileri açıklanacak. Ülkede en son tarım dışı istihdam 261 bin ile beklentilerin üzerinde gelirken, işsizlik oranı %3,7'ye yükselmişti. Saatlik kazançlarda aylık %0,4, yıllık bazda %4,7 artış yaşanmıştı. Tarımdışı istihdamda beklenti, son ay ABD ekonomisinin toplam istihdama 200 Bin yeni iş ekleyerek Aralık 2020'den bu yana en küçük artışı yaşanması yönünde oluşuyor.

Cuma günü piyasalarda neler oldu? Dün BIST 100 endeksi güne yatay başlangıç yaparken gün içerisinde 4.800 puanın üzerindeki seyri devam etti. Seans içinde en düşük 4.807 puanı, en yüksek 4.891,36 puanı göre endeks, günü %0,33 artışla 4.887,34 puandan tamamladı. Bankacılık endeksi negatif ayrışırken günü %2,28 gerilemeyle tamamladı. Sınai endeks %0,22 ve ulaştırma endeksi %2,04 yükseldi. Endekste toplam işlem hacmi 111,2 milyar TL seviyesinde gerçekleşti.

Bugün ne bekliyoruz? Yurt içi piyasalarda, yeni günde zayıf küresel risk iştahıyla endeksin temkinli başlangıç yapabileceğini tahmin ediyoruz. Bugün yurt içinde Türk-İş'in Kasım ayı açlık ve yoksulluk sınırı rakamlarını açıklaması bekleniyor. Ekim ayında açlık sınırı 7.425 TL, yoksulluk sınırı 24.185 TL olurken, gıda fiyatları aylık %2,48, yıllık %134,77 artış göstermişti. Bugün ayrıca Kabine toplantısı gerçekleştirilecek. Kabine toplantısının ana gündeminin enflasyon, marketlerdeki yüksek fiyatlar, EYT çalışmaları, sözleşmeli personele kadro ve terörle mücadele konuları olması bekleniyor.

Gelecek gündemde neler var? Bu hafta Salı günü TÜİK Ekim ayı dış ticaret verilerini açıklayacak. 30 Kasım Çarşamba günü 3. Çeyrek GSYH değişimi verisi piyasalarda takip edilecek. Foreks anketine göre bu yılın 3. Çeyreğinde GSYH büyüme tahmini yıllık bazda %4,0 büyüme yönünde oluştu. Bu hafta Perşembe günü ise Kasım ayı İmalat PMI verisi takip edilecek. Yine Perşembe günü piyasaların yakından izleyeceği ve Türkiye geneli enflasyon rakamı için öncü sinyaller veren İstanbul Ticaret Odası (İTO) perakende ve toptan fiyatlar verileri açıklanacak. İstanbul'da tüketici enflasyonu en son %108,77 olarak açıklanmıştı. Aynı gün TCMB, 24 Kasım tarihli Para Politikası Kurulu (PPK) toplantı özetini de yayınlayacak.

ABD’de piyasalarının Şükran Günü sebebiyle yarım gün açık olduğu haftanın son işlem gününde, Dolar Endeksi 106 seviyesinde ve Euro/Dolar paritesi 1,04 seviyesine fiyatlandı. Küresel tahvillerde satış eğilimi izlenirken, gün içinde ABD 10 yıllık gösterge tahvil faizi 3 bp artışla %3,72, Almanya 10 yıllık tahvil faizi 11 bp artışla %1,96, İngiltere 10 yıllık tahvil faizi 7 bp artışla %3,12 seviyesinden işlem gördü. Türkiye’nin 5 yıllık CDS risk primi 539 baz puana gerilerken, Hazine Eurobondlarında alıcılı seyir devam etti. Hazine 2033 vadeli gösterge 10 yıllık Eurobond faizi 18 bp azalışla %9,18 seviyesine geriledi.

Yurt içi TL tahvil piyasasında BIST Kesin Alım Satım Pazarı işlem hacmi 3,7 milyar TL’ye gerilerken 2 yıl vadeli gösterge tahvil bileşik faizi 14 bp azalışla %10,81, 10 yıl vadeli gösterge tahvil faizi 4 bp artışla %10,84 seviyesinden günü ve haftayı tamamladı.

TL likidite tarafında TCMB 62 milyar TL’lik haftalık repo dönüşünü 50 milyar TL olarak yenilerken, APİ ile haftalık repo fonlama tutarı 281 milyar TL’ye geriledi. Aynı gün valörlü kotasyon swap işlemlerinden 4,8 milyar TL ve yine aynı gün valörlü swap ihalelerinden yaklaşık 54 milyar TL ilave fonlama gerçekleştirdi TLREF oranı ise %9,44 ile politika faizinin üstünde oluştu. TCMB swap işlemleriyle piyasayı fonlamaya devam ederken, Cuma günü itibarıyla yaşayan swap işlemleri toplamı önceki haftaya göre yaklaşık 11,3 milyar TL azalarak 836,9 milyar TL seviyesine geriledi. Swap ve haftalık repo fonlaması dahil toplam fonlama tutarı ise önceki haftaya göre 112,7 milyar TL artarak 1,118 trilyon TL seviyesinde oluştu.

Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, Türkiye için 2022 yılı takviminde yer alan değerlendirme tarihi olan 25 Kasım Cuma günü kredi notuyla ilgili bir rapor yayımlamadı. Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan hafta sonu yaptığı açıklamarda, faizde tek haneye inildiğini ve faizlerin bundan sonra böyle devam edeceğini, enflasyonun da tek hanelere ineceğini söyledi.

TCMB yılın ikinci finansal istikrar raporunu açıkladı. TCMB’nin yayımladığı raporda, gelişmiş ülkelerde resesyon beklentilerinin artması nedeniyle küresel iktisadi faaliyetin yavaşladığı kaydedildi. Raporda, bankacılık sektörünün tarihsel olarak en güçlü seviyesine ulaşan aktif kalitesi göstergelerinin daha da iyileşmekte olduğu belirtilerek, “Bankacılık sektörünün YP dış borcu azalmaya devam ederken güçlü YP likidite tamponlarının korunması likidite şoklarına karşı bankaların dayanıklılığını artırmaktadır.” ifadeleri yer aldı.

TCMB, finansal istikrar raporunda, Türkiye’de hanehalkı borçluluğunun, son 10 çeyrek boyunca kesintisiz azalmaya devam ettiği ve hanehalkı varlıklarında liralaşmanın kuvvetlenmesinin öngörüldüğünü de belirtti. Reuters'in Türk yetkililere ve diğer kaynaklara dayandırdığı habere göre, Türkiye'nin Katar'dan 10 milyar dolara varan finansman temin etmesine yönelik müzakerelerde son aşamaya gelindi. Yetkililerin verdikleri bilgiye göre 10 milyar dolar finansman swap, eurobond veya başka bir yöntemle olacak.

TCMB ile Katar MB arasındaki 5 milyar dolarlık swap anlaşması 2020'de 15 milyar dolara yükseltilmişti. Hazine ve Maliye Bakanlığı, geçtiğimiz Mart ayında yastık altındaki altınların ekonomiye kazandırılması amacıyla uygulamaya koyduğu 'Altın Tasarruf Ekosistemi Projesi' ile ilgili açıklama yaptı. Bakanlık, vatandaşların sisteme ilgisinin arttığına dikkat çekerken, proje ile 8 ay içinde toplam 13 ton 513 kilogram altın toplandığını duyurdu. Motorin fiyatlarında indirim bekleniyor. Uluslararası petrol fiyatlarındaki gerilemeye paralel olarak yarından geçerli olmak üzere motorin grubunda 82 kuruş indirim gerçekleşmesi beklenirken benzin grubunda fiyat değişikliği ise beklenmiyor. 28.11.2022 ABD'de Biden yönetimi, 5 Çin şirketinden yeni telekomünikasyon ekipmanlarının ithalatını yasakladı. Biden yönetimi, bu firmaların ürettikleri ekipmanların ABD'nin ulusal güvenliği için 'kabul edilemez bir risk' oluşturduklarını öne sürdü.

ABD Federal Komünikasyon Komisyonu, gözetim, güvenlik ekipmanları üreticisi Huawei, ZTE, Dahua Technology, güvenlik kameraları üreticisi Hangzhou Hikvision Digital ve telekom şirketi Hytrea Communications tarafından üretilen ürünlerin satış ve ithalatını yasakladı. Financial Times'ın haberine göre Katar, Londra ulaştırma otoritesinin Katar'ın turizm reklamlarının kentteki otobüs, taksi ve metro tren sistemlerinde yayınlanmasını yasaklaması sonrasında Londra yatırımları için bir gözden geçinme başlattı.

Katar, egemen varlık fonu aracılığı ile Londra'daki en büyük yatırımcılardan biri konumunda bulunuyor. Japonya Başbakanı Fumio Kishida, ekonominin deflasyondan çıkmasında hükümetin ve BOJ'un rollerini belirleyen ve 2013 yılında üzerinde anlaşılan ortak açıklamayı değiştirme planları olmadığını söyledi. Çin Merkez Bankası (PBOC), artan Kovid-19 vakaları ve gayrimenkul piyasasında devam eden sorunlarla sarsılan bir ekonomiye desteği artırmak için bu yıl ikinci kez zorunlu karşılık oranı indirimine gitti.

PBOC zorunlu karşılık oranını ülkedeki çoğu banka için 25 baz puan düşürdüğünü açıkladı. Ayarlama 5 Aralık’ta yürürlüğe girecek ve ekonomiye 500 milyar yuan (70 milyar dolar) likidite enjekte edilmesini sağlayacak. Goldman Sachs, Çin'in Sıfır COVID politikasını beklenenden daha erken, Nisan ayından önce sona erdirebileceğini, COVID tedbirlerine karşı ülke genelinde yapılan protestolar nedeniyle Sıfır COVID politikasından düzensiz bir çıkış yaşanması olasılığı bulunduğunu savundu.

Çin'in 2023'ün ikinci çeyreğinden önce yeniden açılması olasılığını yüzde 30 olarak gören Goldman Sachs'ın Çin baş ekonomisti Hui Shan, 'Merkezi hükümetin yakın zamanda karantina, kapatma tedbirleri ile daha fazla COVID vakası arasında seçim yapması gerekebilir' ifadelerini kullandı. Hui Shan, yerel yönetimlerin virüsün yayılmasını engellerken daha hedefli bir yaklaşım izlenmesi talimatlarına uymakta zorlanmalarının erken bir açılmayı getirebileceğini savundu. 

Kardemir (KRDMD, Pozitif): Karabük Demir ve Çelik Fabrikalarında, 4 numaralı fırın yenileme çalışmalarının tamamlandığı bildirildi. 4 numaralı fırının tekrardan faaliyete geçmesini şirketin operasyonel verimliliği açısından olumlu olarak değerlendiriyoruz. Şirket, toplam dört adet yüksek fırını ve çelikhanesi ile birlikte yıllık 2,5 milyon ton sıvı ham çelik üretimi gerçekleştiriyor. Ayrıca bugün, Kardemir’in hisse başına brüt 0,4385 TL temettü ödemesi bulunuyor. Son kapanış fiyatına göre %2,9 temettü verimliliğine işaret ediyor. 1 TL nominal değerli paya ödenecek net temettü tutarı ise 0,3947 TL seviyesinde bulunuyor.

Smart Güneş Enerjisi (SMRTG, Pozitif): Şirketin %100 bağlı ortaklığı olan Smart Güneş Enerji Ekipmanları Pazarlama A.Ş. ile Türkiye'de yerleşik bir Holding arasında KDV hariç 43.759.300,00 ABD Doları tutarında Proje Geliştirme ve Anahtar Teslim Arazi Güneş Enerjisi Santrali Mühendislik, Tedarik, Kurulumu projesine ilişkin ön ödeme bedeli 25.11.2022 tarihinde alındı.

Yayla Agro (YYLGD, Nötr): Şirketin 09 Kasım 2022 tarihli özel durum açıklamasında, iç pazarla birlikte ihracata yönelik organik, fonksiyonel ve katma değerli ürünlerin üretileceği Niğde Fabrikası yatırımı inşasına başlandığı bildirilmişti. Söz konusu Niğde Fabrikası stratejik yatırımı finansmanına yönelik çalışmalar kapsamında, Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası AŞ ile 600 milyon TL tutarında (TL bazlı, sabit faizli) yatırım taahhütlü avans kredisi sözleşmesi imzalandı. Kredi 2 yılı geri ödemesiz olmak üzere toplam 10 yıl vadelidir. Söz konusu kredi kullanımı ile yatırımın daha hızlı tamamlanması hedeflenmektedir.

QNB Finansbank (QNBFB, Nötr): QNB Finansbank, 'Enpara' ticari markası altında sunulmakta olan Enpara bankacılık hizmetlerinin bağımsız ve ayrı bir tüzel kişilik altında sürdürülmesinin değerlendirilmesine karar verdi. Banka'dan KAP'a yapılan açıklamaya göre, Banka Yönetim Kurulu tarafından, dünyada ve Türk finans sektöründe yaşanan teknolojik gelişmeler ve mevzuatın hazırladığı zemin neticesinde ortaya çıkan olası fırsatların değerlendirilmesi amacıyla; Banka bünyesinde 'Enpara' ticari markası altında sunulmakta olan Enpara bankacılık hizmetlerinin Bankadan bağımsız ve ayrı bir tüzel kişilik altında sürdürülmesinin değerlendirilmesi, Banka hakim hissedarı (QNB Grup) ve azınlık pay sahiplerinin hissedar sıfatlarının korunduğu devir, bölünme ve sair yeniden yapılandırma usulleri dahil olmak üzere, Enpara hizmet işletmesinin Banka bünyesinden çıkarılabileceği en uygun yöntemin tespit edilmesi amacıyla gerekli çalışmaların yapılması ve/veya yaptırılması hususlarında Genel Müdürlüğe yetki verilmesine karar verildi.

Kaynak: Halk Yatırım
Hibya Haber Ajansı