İzmir'de “Geleceğin Türkiyesi'ni inşa ediyoruz” sloganıyla 100 yıl sonra yeniden düzenlenecek İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi’nin hazırlık çalışmaları sürüyor.
Buluşmaya Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK) Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu, Genel İş Genel Başkanı Remzi Çalışkan, DİSK Genel Sekreteri Adnan Serdaroğlu, Eğitim-Sen Genel Sekreteri İkram Atabay, DİSK Ege Bölge Temsilcisi Memiş Sarı, Türk-İş İzmir 3. Bölge Temsilcisi Hayrettin Çakmak, Gıda İş Genel Başkanı Seyit Aslan, Büro Emekçileri Sendikası Genel Başkanı Bahadır Berdicioğlu, sendika temsilcileri ve işçiler katıldı.
Katılımcılar, 14 maddelik taslak sonuç bildirgesini kapsamlı bir şekilde tartıştı. Her madde üzerinde görüşlerini paylaşan katılımcılar ortak bir deklarasyon oluşturdu.
“Kararlar oy birliğiyle alındı”
İşçi temsilcileri ile son derece verimli bir toplantı yapıldığını söyleyen Başkan Soyer, “İşçi sınıfı çok büyük bir temsil oranı ile İktisat Kongresi’nin paydaşı oldu. Türkiye'nin her yerinden katılan tüm başkanlarımıza, temsilcilerimize teşekkür ediyorum. Geleceğe ışık tutacak kararlar alınmasına katlı verdikleri için teşekkür ediyorum” ifadelerini kullandı.
Başkan Soyer, tüm kararların oy birliği ile alındığını vurgulayarak, “Bugünün siyasal ikliminde geleceğin Türkiye'sinin iktisat politikalarını belirleyecek, emeğin hakkını, işçinin hakkını koruyacak düzenlemeler karar altına alındı.” dedi.
“İşçi sınıfının ekmeğini konuşmak son derece önemli”
Ülkenin zor bir süreçten geçtiğini ifade eden DİSK Genel Başkanı Arzu Çerkezoğlu ise “Mevcut sistemin işçi sınıfına, emekçilere, kadınlara, gençlere bir şey vaat edemediği bir dönemde iktisat politikaları temelinde ülkenin geleceğini, işçi sınıfının ekmeğini konuşmak son derece önemli ve anlamlı.” diye konuştu.
Tüm Bel-Sen Eş Genel Başkanı Mehmet Bozgeyik de sendikal hakların, çalışma hayatının alt üst edildiği bir dönemde bu buluşmanın yol gösterici olduğunu söyledi.
İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi'nin İşçi Buluşması Deklarasyonu birinci taslak şu şekilde oluştu:
“1862 yılında yapımına başlanan ve yaklaşık yüz yıl boyunca onlarca işçinin alın teriyle İzmir’e hizmet eden Havagazı Fabrikası’nda yaptığımız İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi hazırlık toplantısında, geleceğin Türkiye’sinde işçilerin daha adil ve eşit bir ülkede yaşama özlemleri ifade edilecek. Bu kararlar, 10 Ağustos 2022 ve 5 Ekim 2022’de yapılan ön toplantılara katılan sendikaların önerileri doğrultusunda şekillenmiştir. Alınacak kararlar, kongrenin dört uzman masası ve diğer paydaşların da görüşleri alındıktan sonra, Şubat 2023’te İzmir’de vücut bulacak İkinci Yüzyılın İktisat Kongresi’nin gündemine sunulacaktır.”
İlkeler ise şöyle sıralandı:
1.Geleceğin Türkiye’si, yalnızca üretim değil, aynı zamanda paylaşım iktisadı ve refahın adil paylaşımı üzerinde yükselecektir. Türkiye ekonomisinin büyümesi ancak işçilerin ve tüm emekçilerin refahının büyümesine paralel olduğu sürece değerlidir.
2. Her Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı çalışma hakkına sahiptir. Yaşam standartlarının yükseltilmesi, istihdam gereklerinin karşılanması, işsizlik ve eksik istihdamın azaltılması kamunun temel görevidir.
3. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı her işçi ve tüm çalışanlar, maddi ve manevi varlığını geliştirme, insan onuruna yaraşır bir yaşam sürme, yetenek ve tecrübelerine uygun bir görevde çalışma, çalışma saatleri içinde veya dışında kendi kabiliyetlerini geliştirme hak ve özgürlüğüne sahiptir. Bu haklar, hiçbir ekonomik gerekçe ile tartışılamaz.
4. Demokratik, laik, sosyal hukuk devletine dayalı yeni bir anayasada emeğin hakları güvence altına alınacaktır.
5. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Birleşmiş Milletler’in insan haklarına ilişkin diğer sözleşmelerinde belirtilen haklar ve Uluslararası Çalışma Örgütü’nün (ILO) temel sözleşmeleri ile yetkili organ kararları ile Çalışma Yaşamında Temel İlkeler ve Haklar Bildirgesi’nde yer alan temel haklardan asla vazgeçilemez. Çalışma yaşamı ile ilgili tüm düzenlemeler için bu haklar temel alınır.
6. Ayrımsız tüm çalışanların ve tüm emeklilerin sendika kurma, kendi seçecekleri sendikalara özgürce katılma, ayrılma ve sendikal faaliyet haklarından vazgeçilemez. Bu haklar her koşulda koruma altında olacaktır.
7. Ayrımsız tüm ücretli çalışanlar, toplu iş sözleşmesi ve grev hakkına sahiptir. Toplu iş sözleşmelerinde ve yaşamın diğer alanlarında kendi seçtikleri sendikalar tarafından temsil edilecektir. Toplu sözleşme yetkisinin belirlenmesinde referandum ilkesi belirlenecektir.
8. Çalışanların haklarının savunulması Türkiye’de yaşayan tüm yurttaşların demokratik hak ve özgürlüklerinden ayrı tutulamaz.
9. İş yaşamında ırk, etnik köken, dil, din, mezhep, siyasi görüş, yaş, engellilik, toplumsal cinsiyet ve cinsel yönelim temelli tüm ayrımcılıkları ortadan kaldıracak yasal düzenlemeler yapılacaktır.
10. Güvenceli çalışmak temel bir insan hakkıdır. Bu çerçevede her türlü güvencesiz çalışma biçimi bütünüyle ortadan kaldırılacak ve Uluslararası Çalışma Örgütü'nün “İnsana yaraşır iş” ilkesi çerçevesinde düzenleme yapılacaktır.
11. 18 yaş altındaki hiçbir birey çalıştırılamaz. Çocuk işçiliğine kati biçimde son verilecektir.
12. Kontrolsüz ekonomik büyüme sonucunda oluşan ekonomik yıkımlar, işçilerin de yaşam standartlarını kısıtlamaktadır. Sağlıklı çevresel koşullarda çalışmak her işçinin temel hakkıdır.
13. Can güvenliği üretimden önce gelir. Hiçbir sektörde üretimi büyütmek gayesiyle işçilerin iş güvenliği, sağlığı ve yaşamı tehlikeye atılamaz. İşçi sağlığı ve iş güvenliğini piyasaya açan düzenlemeler terk edilecek, bu süreç akademinin, sendikaların, meslek örgütlerinin ve işçilerin öz denetimine açık bir şekilde düzenlenecektir.
14. İşçilerin uluslararası birlik, dayanışma ve mücadelesi insanlığın ortak değeri ve birikimidir. Geleceğin Türkiye’si, işçilerin uluslararası birlik ve dayanışma mücadelesine güç katacaktır. İş güvencesi ve sendikal örgütlenme, çalışma yaşamı, istihdam ve sosyal politika ile iş kollarına ilişkin düzenlemeler konusunda da çeşitli kararlar alındı.”
Uzman buluşmaları ile devam edecek
Paydaş buluşmalarının tamamlanmasının ardından Ocak 2023’te demokrasi, doğa, tarih ve inovasyon konulu dört ayrı uzman buluşması yapılacak. Bu toplantılarda tüccar, çiftçi, işçi, sanayici ve esnaf temsilcilerinin hazırladıkları üç taslak bildirge tartışılacak ve uzmanların süzgecinden geçecek. Sahadan gelen görüşler, yeni ekonomik kavramlar ve akademik bilgilerle sentezlenecek.
Hibya Haber Ajansı