3 yıl önce sosyal güvenlik yasasına eklenen bir madde ile özel hastaneler artık işyeri kuran ve fatura kesen doktorlardan daimi doktorlardan hizmet alıyor. Fatura hastane gider kalemi altına girilir. Şirketin sahibi doktorlar Bağ-Kur'lu göründükleri için sigorta primi, yıllık izin, ödenek ve doğum izni gibi özlük haklarından yararlanamıyorlar. Doktor tıbbi bir hata yaparsa, hastane sorumluluktan kurtulur.
2015 YILINDA YASAL
2015 yılında 5510 sayılı Sosyal Güvenlik Kanunu'na eklenen 10. madde ile özel sağlık hizmetinde yüklenici olarak doktor çalıştırılması durumu yasalaşmıştır. Bu düzenleme ile özel hastanelere fatura karşılığı dışarıdan doktor çalıştırma imkânı getirilmiştir. Böylece işveren kıdem tazminatı, fazla mesai ve yıllık izin gibi yükümlülüklerden kurtulmuştur.
Yönetmelik en çok doktorlara zarar verdi. Şirket kurarak hastanelerde hizmet veren hekimler, bu düzenlemeden itibaren %20 oranında stopaj dışında, belirli bir miktarı aşan gelirleri için yıl sonunda gelir vergisine tabidir. Vergi ve muhasebe ücretleri gibi bazı gider kalemleri oluşmuştur.
Fatura Hekimi; Kıdem tazminatı, fazla mesai, yıllık izin ve doğum izni gibi haklarından mahrum bırakıldı. Bu durumda, doktorların gelirleri artık sabit değildir.
'SERT'
Bu düzenlemede özel hastaneler için en büyük avantaj, doktor hatalarının sorumluluğunu üstlenmeleriydi. Bu düzenlemeyle, tıbbi hataların sorumluluğunun çoğu doktorlara düştü. Sözleşmelerinde özel bir madde olmadığı sürece, doktorlar kolaylıkla hastane ile olan sözleşmelerini, hastaneler ise doktorlarla olan işlerine kolaylıkla son verebilirler. Hastalar için olumsuz olan nokta, her zaman aynı hastanede başvurdukları bir doktor bulamamalarıdır.
Yüzlerce doktor, düzenlemeleri İstanbul Tabip Odası'na şikayet etti. Halka açık limited şirket kurmaya zorlandıklarını iddia eden çok sayıda doktor, hakları konusunda odadan bilgi aldı.
Uygulamayı eleştiren doktorlar da şikayetlerini internetteki forumlarda dile getiriyorlar. Bir doktor diyor ki:
'Utanç verici bir konu. Vergi dairesi, özel hastanede görev yapan doktorlar için artık özel hastanede oda kiralama zorunluluğunun olmadığını söylüyor. Şu anda bir iş kurmaktan başka çare yok gibi görünüyor. İş kurmak gülünçtür. Gelecekte ortaya çıkacak sorunları hayal bile edemiyorum.
'Kayıtsız kişileri önleyin'
Özel Hastaneler ve İşletmeler Derneği Başkanı Reşat Bahat, özel hastanelerin işyeri açmasına ve fatura kesen doktorlardan hizmet almasına ilişkin düzenlemelerin kayıt dışı istihdamı önlediğini savundu. Bahat, iş kurmak için yeni düzenlemelere göre her doktorun çalışmasının zorunlu olmadığını belirterek, “Serbest meslek sahibi olma hakları var. Burada ne hastaneye ne de doktora bir zararı yoktur. Doktor SGK'lı ise buna göre ödeme yapılır, Bağ-Kur'lu ise hakediş vergi kesilerek ödenir.
'BİZ SANATÇIYIZ'
Habertürk gazetesinden Öznur Karslı'nın görüştüğü Nöroloji uzmanı Ö.D., karşılaştıkları zorlukları şu sözlerle anlatıyor:
“İstanbul'da butik bir özel hastanede çalışıyorum. Ben de dahil olmak üzere hastanede görev yapan 30 doktorun sigortası SGK'dan Bağ-Kur'a değiştirildi. Bu yöntem hastane yönetiminin inisiyatifine bırakılmış bir konudur. Her ay 600 lira Bağ-Kur ödemesi, stopaj ve gelir vergisi ödüyoruz. Bu işi izleyen bir muhasebecimiz var. Tüccar gibiyiz. Ayda 1500 liradan fazla harcamamız var.
en ucuz ve en uygun sanal ofis fiyatları
'ZORLANDILAR'
İstanbul Tabip Odası Başkanı Selçuk Erez, kamu sektöründen ayrılan veya KHK ile ihraç edilenlerin özel hastanelerde bu yöntemi kullanmaya zorlandıklarını belirterek, şunları kaydetti:
'Bagaj Yasası ile hastaneler doktorlara 'Artık bizim çalışanımız olmayın, iş kurun' diyor. Doktorun çalıştığı işyerinden doğan hakları kendisine empoze edilir. Hastane tıbbi hizmetlerini kurulu şirketten alır ve doktor hastaneye fatura keser ve şirketin vergisini öder. Doktorlar şirket kurmakla yükümlü olup, kamudan özel sektöre geçmek için ayrılanlar ve meslekten KHK ile ihraç edilenler bu yönteme başvurmalıdır. Doktor değil hastane kazanır.
‘DOĞUM İZNİ NE OLACAK?’
Türk Tabipleri Birliği Başkanı Raşit Tükel, kadın doktorların, özellikle iş kurup hastanede çalıştıkları takdirde doğum izni haklarını kullanamayacaklarına dikkat çekiyor:
“Bu yönetmelikle doktorların özel sağlık kuruluşlarında hizmet akdi ile çalışsalar dahi müteahhit sıfatıyla sunulması ve Bağ-Kur tarafından istihdam edilmesi mümkündür. Bu şekilde örneğin kadın doktorun doğum izni kullanma hakkı ortadan kalkmaktadır. Tüm A grubu hastanelerde (üniversite vakıfları hariç) firma adına fatura talep edilmektedir. Sözleşme, hastane şirketi ile şahıs şirketi arasında yapılır.
“SSK'LI DOKTOR SAYISI DAHA AZ”
İstanbul Tabipler Odası Genel Sekreteri Samet Mengüç de bu düzenleme ile vergi ve hastane sigorta primlerinin doktorların sorumluluğunda olduğunu belirterek şunları söyledi:
“Eski adıyla SSK olan özel hastanelerde çalışan ve maaşına ek olarak ödenen doktor sayısı çok düşük. Bu sistemde vergi ve sigorta primlerinin ödenmesi çalışanlara uygulanmaktadır. Asgari ücretin veya 3-4.000 liranın üzerinde iş kuran ve maaşlarını ilan eden doktorlar için kademeli ödeme oranlarını düşürüyorlar. Maaşı kadar fatura da vermeli.