• BIST 100

    8806,72%-0,01
  • DOLAR

    32,31% 0,18
  • EURO

    35,06% -0,15
  • GRAM ALTIN

    2283,19% 0,26
  • Ç. ALTIN

    3854,72% 0,00

Havai fişekler bizi, havayı, doğayı ve canlıları olumsuz etkiliyor…

Yılbaşı kutlamalarında da yaygın şekilde kullanılan havai fişeklerin insanlar, hayvanlar ve doğa üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çeken Prof. Dr. Haydar Sur, havai fişeklerin doğanın kimyasal dengesini de bozduğunu söyledi.

GÜNCEL 30.12.2022 09:46:36
Havai fişekler bizi, havayı, doğayı ve canlıları olumsuz etkiliyor…

Yılbaşı kutlamalarında da yaygın şekilde kullanılan havai fişeklerin insanlar, hayvanlar ve doğa üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çeken Prof. Dr. Haydar Sur, havai fişeklerin doğanın kimyasal dengesini de bozduğunu söyledi. Yüksek şiddette ses nedeniyle insanlarda ve hayvanlarda işitme kayıpları oluşturan havai fişeklerin toprak, su ve hava kirlenmesine yol açarak çevreyi zehirlediğini belirten Prof. Dr. Haydar Sur, insanlarda ve hayvanlarda yaralanmalara yol açabilecek havai fişeklerin özellikle göz sağlığı üzerindeki olumuz etkilerine değindi. Gösterilerin izlenmesini önermediklerini kaydeden Sur, “Yine de gösterisi izlenecekse, havai fişeklerden en az 500 metre uzakta durulmalı ve patlayan bir havai fişek ile karşılaşılırsa elle temastan mutlaka kaçınılmalıdır.” uyarısında bulundu.

Üsküdar Üniversitesi Tıp Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Haydar Sur, eğlence ve gösteri amacıyla kullanılan havai fişeklerin halk sağlığı üzerindeki etkilerine ilişkin değerlendirmede bulundu.

Havai fişek gösterileri eğlence amacıyla yapılıyor

Havai fişeklerin estetik ve eğlence amaçlı kullanılan düşük patlayıcı güçlü piroteknik aygıtlar olduğunu kaydeden Prof. Dr. Haydar Sur, “Havai fişeklerin en yaygın kullanıldığı alan havai fişek gösterileridir. Bir havai fişek olayı yani havai fişek gösterisi piroteknik gösteri olarak da adlandırılır ve havai fişeklerin ürettiği efektlerin gösterisidir.” dedi. 

Havai fişek kültürü Çin’de keşfedilip yaygınlaştı

Havai fişek kültürünün Çin’de 2000 yıl kadar önce keşfedildiğini kaydeden Prof. Dr. Haydar Sur, günümüzde de farklı amaçlarla kullanıldığını belirterek “Havai fişeklerin icadı ya da kaza sonucu bulunuşu ile ilgili en yaygın efsane, o günlerde mutfaklarda çokça bulunan odun kömürü, kükürt ve güherçilenin karıştırılmasıdır. Bu karışım bambu bir tüp içerisinde sıkıştırıldığında ve yakıldığında patlamaktaydı. Kestane fişekleri geçmişte ve hatta günümüzde bile şeytani ruha sahip hayaletleri yüksek ses yardımı ile korkutup kaçırmak için kullanılır. Kestane fişekleri doğum günlerinde, ölümlerde ve yeni doğan çocukları kutsamak için günümüzde de kullanılmaktadır. Çin yeni yılına özgü en yaygın kutlama şekillerinden biri de şeytani ruhlardan uzak bir yıl geçirmek için kestane fişekleri ile kutlama yapılmasıdır.” diye konuştu.

Havai fişekler yıldız denilen kimyasallarla üretiliyor

Daha sonra bu uygulamaların eğlence ve kutlama amaçlı bütün dünyada yaygınlaştığını ifade eden Prof. Dr. Haydar Sur, havai fişeklerin renklerinin genelde yıldız adı verilen ve yakıldığında kuvvetli ve parlak ışık veren karıştırılmış kimyasallarla üretildiğini söyledi. Yıldızların beş temel karışımdan oluştuğunu kaydeden Prof. Dr. Haydar Sur, “Yakıt, yıldızların yanmasını sağlar. Oksitler, bu bileşim oksijen üreterek yakıtın daha iyi yanmasını sağlar. Renk, kimyasallar tarafından üretilir. Tutkal, yıldızları oluşturan kimyasalların bir arada kalmasını sağlar. Klor verici, renkli alevin gücünü artırır. Bazen oksitler de bu işlevi yerine getirir.” dedi.

Pekçok olumsuz etkileri bulunuyor

Havai fişeklerin doğaya zarar verdiğini, doğanın kimyasal dengesini bozmanın yanında insanlara, hayvanlara, bitkilere değişik açılardan zarar oluşturduğuna dikkat çeken Prof. Dr. Haydar Sur, “Yüksek şiddette ses nedeniyle insanlarda ve hayvanlarda işitme kayıpları; toprak, su ve hava kirlenmesine yol açarak çevreyi zehirleme; orman yangınlarına ve diğer yangınlara sebep olma ile insanlarda ve hayvanlarda yaralanmalara yol açma gibi olumsuz etkileri vardır.” dedi.

Göz sağlığı açısından riskler barındırıyor

Havai fişeklerin insanlar üzerinde ciddi sağlık sorunlarına yol açtığının anlaşıldığını belirten Prof. Dr. Haydar Sur, “Özellikle göz sağlığına zarar vermektedir. İnsanlar eğlence ya da estetik gösteri izlemek amacıyla gökyüzüne bakarken, renkli ışıkları veren maddeler yeryüzüne düşmektedir. Seyrederken bile sağlığa zarar vermekte, gözde tahribat ve yanık oluşturmaktadır. Havai fişekler ateşlendikten sonra gözde hem mekanik travma hem de termal yanıklara neden olur. Sorun görme kaybına kadar ilerleyebilir.” uyarısında bulundu.

Gözle ilgili şikayet varsa mutlaka hastaneye başvurulmalı

Prof. Dr. Haydar Sur, gözlerde şikayetler başladığında acilen hastaneye gidilmesini, gözlerin yıkanmamasını ve ovuşturmamasını, gözlerin eller ile sıkıca kapatılmamasını veyahut gözlere basınç uygulanmamasını, gözde bir nesne olduğu hissedilirse müdahale edip çıkarmaya çalışılmamasını, doktorun önerdiği dışında göze değişik damla ve krem gibi tıbbi madde uygulanmamasını, aspirin gibi kan sulandırıcı ve ağrı kesici ilaçların alınmaması gerektiğini söyledi.

500 metre uzaktan izlenmeli

Gösterilerin izlenmesini önermediklerini kaydeden Prof. Dr. Haydar Sur, “Yine de gösterisi izlenecekse, havai fişeklerden en az 500 metre uzakta durulmalı ve patlayan bir havai fişek ile karşılaşılırsa elle temastan mutlaka kaçınılmalıdır.” uyarısında bulundu.

Bu uyarılara kulak verilmeli!

Prof. Dr. Haydar Sur, diğer uyarılarını da şöyle sıraladı:

Havai fişekler çok yüksek sıcaklıkta yanar. Bu nedenle çocuklardan mutlaka uzak tutulmalıdır.  Havai fişekler mümkünse yerleşim yerlerinde ve içinde yanıcı maddelerin olduğu orman gibi yerlerde ateşlenmemelidir. Acil durumlar için (patlamayan ve tutuşmayan bir havai fişek olunca) veya yangın başlangıcı olunca söndürmek için yakın bir yerde bol su bulundurulmalıdır. Arızalı ve yanmayan havai fişekler asla tekrar kullanılmamalı ve ıslatılıp kullanım dışı bırakılmalıdır.  Kullanılmayan havai fişekler sağlam olanların yanından uzak tutulmalıdır. Havai fişekler cam ve metal kapların içinde ateşlenmemelidir. Havai fişekler serin ve kuru yerlerde saklama talimatlarına uygun şekilde saklanmalıdır. Havai fişek ışık saçarken vücuda yakın bir şekilde tutulmamalıdır. Profesyonel olmayan hiç kimse bu işlemleri gerçekleştirilmemeli, profesyoneller de önlemlere eksizsiz uymalıdır.

Havayi fişek alternatifi ürünler kabul görüyor…

Günümüzde havai fişeklerin yerine geçebilecek ürünlerin gittikçe daha da kabul gördüğünü kaydeden Prof. Dr. Haydar Sur, “Bunlar arasında en yüksek tercih lazerli ışık gösterileri yönünde olmaktadır. Ancak bu gösterilerin kuşlarda yine de olumsuz etki potansiyeli vardır. Doğadaki bütün canlıları ve cansız varlıkları koruma sorumluluğumuz vardır. Bu konuda tek ve kesin çözüm, bizim için hayati bir öneme sahip olmayan havai fişek kullanımını bırakmaktır.” dedi.

 

Kaynak: (BYZHA) - Beyaz Haber Ajansı


Anahtar Kelimeler:

CHP İlçe Başkanı Arif Çakırcı: ‘Mahallelerimiz Durmuş Deniz Diyor’

Anamur Orman İşletmesi Vatandaşa 63 bin Fide Dağıttı

Çeltikçi İlk-Ortaokulunda Öğrenci ve Veliler Birlikte Kitap Okudular

Jandarmadan Kaçak sigara Operasyonu 2 Şüpheli Yakalandı

CHP'nin Adayı Durmuş Deniz:’Değişim İçin Son Dört Gün’

İnsanlar Kendi Varlıkları ve İç Dünyalarında Ne Yaşarlar?

Doğa ve Evren Varlığını Nasıl sürdürür?

Teknoloji ve İnovasyon Nedir ?

Toplum ve İnsan İlişkileri Nasıldır?

Nasıl Sağlıklı ve Genç Kalınır?

Gelecek Merakımız Nereden Gelir?

İnsan İçin Sanat ve Kültür Neden Önemlidir?

Neden Kimlik Arayışına Gireriz?

Karşı cinsler Arasında Duygusal İyileşme ve Bütünleşme Nasıl Olur?

Eşimize Değer Verme ve Destekleme Hayatın Anlamıdır

İnsanların En Çok Neyi Merak Ettiğini Merak Ediyor musunuz?

Dr. Özdeniz:  Kötü Gidişe Dur Demek İçin Oylarınıza Talibim

Günde Tüm İnsanlığın İhtiyacı Kadar Ekmek Çöpe Gidiyor, Ama Yarımız Aç

Dünya Silahlanmaya Ne Kadar Harcama Yapıyor?

Kıtalar Kaç Yıldır Hareket Ediyor?

Soğan'ın Gözümüzü Yakmasını Nasıl Önleriz?

Cep Telefonlarının Teknolojik Özellikleri Nasıldır?

Cübbeli Ahmet Hoca’dan Kötü Haber

Seçim Süreçlerinde Medya Gücünü Doğru Kullanmalı

Gece Terlemesi Neyin Habercisi?

Çoğumuzun En Titiz Olduğu Şey, Modern Toplumun Görünmeyen Düşmanı

Mersin Büyükşehir Belediyesinden, Vatandaşlara Dijital Mersin Tanıtımı

Dünya E-Ticaret Pazarının Büyüklüğü 2023’de 6 Trilyon Doları Geçti

Türkiye'nin Muz Üretimi Bir Milyon Tona Ulaştı, İthalat Azaldı

Emekliler Kamu Bankalarına Nasıl Promosyon Başvurusu Yapacak?

Yükleniyor

CHP İlçe Başkanı Arif Çakırcı: ‘Mahallelerimiz Durmuş Deniz Diyor’

Anamur Orman İşletmesi Vatandaşa 63 bin Fide Dağıttı

Çeltikçi İlk-Ortaokulunda Öğrenci ve Veliler Birlikte Kitap Okudular

Jandarmadan Kaçak sigara Operasyonu 2 Şüpheli Yakalandı

Dr. Özdeniz:  Kötü Gidişe Dur Demek İçin Oylarınıza Talibim

Günde Tüm İnsanlığın İhtiyacı Kadar Ekmek Çöpe Gidiyor, Ama Yarımız Aç

Seçim Süreçlerinde Medya Gücünü Doğru Kullanmalı

Mersin Büyükşehir Belediyesinden, Vatandaşlara Dijital Mersin Tanıtımı

Türkiye'nin Muz Üretimi Bir Milyon Tona Ulaştı, İthalat Azaldı

60. KÜTÜPHANE HAFTASI PROGRAMI

Durmuş Deniz Kimdir?

Durmuş Deniz'den Tıp Bayramı Mesajı

Başkan Tarhan: “Kazanacağım ve CHP’ye döneceğim”

İyi  Parti Anamur’da Tam Kadro Sahada

Kılınç Bahçelievlerde Böyle Karşılandı

Muhtar Adayı Muharrem Garip: 'Kalınören Değişim İstiyor'

CHP'nin Başkan Adayı Durmuş Deniz Örene Böyle Teşekkür Etti

CHP MERSİN MİLLETVEKİLİ GÜLCAN KIŞ: TRT, AKP’NİN PROPAGANDA ARACINA DÖNDÜ

SERDAR SOYDAN ÇARŞI ESNAFINI ZİYARET ETTİ

Zafer Partisi Genel Başkanı Prof. Dr. Ümit Özdağ, Muğla Fethiye’de basın açıklamasında bulundu.

Trabzonspor-Fenerbahçe Süper Lig maçı sonrası çıkan olaylarla ilgili 12 kişi gözaltına alındı.

8 Mart Kadınlar Voleybol Turnuvası Sonuçlandı

RAGBİ Sporu Ne Kadar Faydalı?

Anamur Bin Kişilik RAGMİ Öğrenci Sporcuları Ağırlıyor

Bu  Voleybol Turnuvası Kadınlarımız İçin

Şampiyon Takım Garip AVM'nin Sponsorluğunda Yarı Finale Gidiyor

Gümüş Okulları Kaymakam Bozdemir’i Kupa İle Ziyaret Etti

Trabzonspor Futbolcularından Epilepsi Farkındalık Kampanyasına Destek

Toplum Destekli Polisten Sporda Ahlak Vurgusu

Sporun Ruh Hali Üzerine Etkileri!

Sare Ayça Anamur’un Gururu Oldu

Askan Mühendislik Makina: Güvenilir Çözümler, Dayanıklı Malzemeler

Lara Di Lara’nın Dördüncü Albümü “Eskisi Gibi Değil” Çıktı!

ETS’de Yaza Özel Fırsatlar Devam Ediyor!

Yenişehir Belediyesi, Dünya Barış Günü’nde Sadık Gürbüz’ü Mersinlilerle buluşturacak

Başarılı Sanatçı Ersin Güloğlu yepyeni şarkısı Yalan Değil yayında!

İbrahim Tatlıses, Gülben Ergen Aynı Sahnede

Merve Özbey Yaz Konserleri'nde sahne alıyor

Sevgilisi konserine gelemedi, şampanya gönderdi

Zeynep Bastık'tan yaz konserleri

Jandarmadan Öğrencilere Siber Farkındalık Eğitimi

Prof. Dr. Hasan Yıldırım Anamur Ters Laleyi Bilim Dünyasına Tanıttı

Üniversite Soruları Nasıl Hazırlanır?

Mersin İl Milli Eğitim Müdürü Durmuş: ‘Eğitim Sadece Sınıfta Değil Sahada da Olur’

Çözüm Okulları Eğitimde Global Dünya’nın Kapılarını Aralıyor

Başkan Kılınç'tan 24 Kasım Öğretmenler Günü Mesajı

Meslek Yüksekokulumuz Anamur’a Gümüş Madalya Getirdi

İlçe Milli Eğitim Müdürü İlyas Mercan’dan Ortalama Puan Uyarısı

Yurtdışı Lise Eğitiminin Önemi

Göç Dayı Öykü Yarışması Üçüncülük Ödülünü Aldı

LİG TABLOSU

Takım O G M B Av P
1.Galatasaray 30 26 1 3 48 81
2.Fenerbahçe 30 25 1 4 54 79
3.Trabzonspor 30 15 11 4 11 49
4.Beşiktaş 30 14 12 4 4 46
5.Kasımpaşa 30 12 11 7 -2 43
6.İstanbul Başakşehir 30 12 12 6 3 42
7.Rizespor 30 12 12 6 -11 42
8.Antalyaspor 30 10 9 11 2 41
9.Adana Demirspor 30 9 9 12 7 39
10.Alanyaspor 30 9 9 12 -4 39
11.Sivasspor 30 9 10 11 -7 38
12.Samsunspor 30 10 14 6 -6 36
13.Kayserispor 30 10 11 9 -7 36
14.Ankaragücü 30 7 11 12 -3 33
15.Hatayspor 30 7 11 12 -4 33
16.Konyaspor 30 7 11 12 -11 33
17.Gazişehir Gaziantep 30 8 15 7 -10 31
18.Fatih Karagümrük 30 7 14 9 -4 30
19.Pendikspor 30 7 15 8 -27 29
20.İstanbulspor 30 3 20 7 -33 13
1.Galatasaray 30 26 1 3 48 81
2.Fenerbahçe 30 25 1 4 54 79
3.Trabzonspor 30 15 11 4 11 49
4.Beşiktaş 30 14 12 4 4 46
5.Kasımpaşa 30 12 11 7 -2 43
6.İstanbul Başakşehir 30 12 12 6 3 42
7.Rizespor 30 12 12 6 -11 42
8.Antalyaspor 30 10 9 11 2 41
9.Adana Demirspor 30 9 9 12 7 39
10.Alanyaspor 30 9 9 12 -4 39
11.Sivasspor 30 9 10 11 -7 38
12.Samsunspor 30 10 14 6 -6 36
13.Kayserispor 30 10 11 9 -7 36
14.Ankaragücü 30 7 11 12 -3 33
15.Hatayspor 30 7 11 12 -4 33
16.Konyaspor 30 7 11 12 -11 33
17.Gazişehir Gaziantep 30 8 15 7 -10 31
18.Fatih Karagümrük 30 7 14 9 -4 30
19.Pendikspor 30 7 15 8 -27 29
20.İstanbulspor 30 3 20 7 -33 13