Ekonomide bu hafta ne oldu?

Yurt içinde enflasyon yurt dışında ise Euro Bölgesi büyümesi ile ABD’de üretici fiyat endeksi verileri ön plana çıktığı bir haftayı geride bıraktık. Euro Bölgesi, üçüncü çeyrekte bir önceki çeyreğe kıyasla %0,3 büyüme gösterdi. ABD’de üretici fiyat endeksi (ÜFE) aylık %0,3 yıllık %7,4 ile beklentilerin üzerinde artış gösterdi. Bu durum Fed'in faiz artışlarının 2023'te sürebileceği sinyalini verdi. Avrupa Birliği’nin Rus petrolüne yönelik yaptırımları yürürlüğe girdi. AB ülkeleri Pazartesi günü yürürlüğe giren yasaya göre, Rusya'nın deniz yoluyla taşınan petrolüne 60 dolar tavan fiyat uygulama kararı aldı. Rusya Başbakan Yardımcısı Alexander Novak ülkesinin yanıt olarak petrol üretimini bir miktar kısabileceği konusunda uyardı. Petrol fiyatları talep endişeleriyle düşüşe geçerken Brent tipi petrolün varili 75,7 dolara kadar geriledi.  Türkiye’de tüketici fiyat endeksi Kasım ayında aylık %2,88 artarken, 2022 yılı Ekim ayında %85,51 ile serinin rekoruna ulaşan yıllık enflasyon, Kasım ayında %84,39’a geriledi. Yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE), Kasım ayında, aylık %0,74 arttı. Ekim ayında yıllık bazda %157,69 artarak rekor kıran Yİ-ÜFE, Kasım ayında ise %136,02 artış gösterdi. Haftaya pozitif başlamasına rağmen hafta içinde 4.711-5.033 aralığında karışık bir seyir izleyen BİST100 Endeksi, %0,85 artışla 5.005,30 puandan haftayı tamamladı.  Haftaya 18,62’li seviyelerden başlayan Dolar/TL, hafta içinde 18,70 sınırının üzerine kadar çıktı. Euro/TL ise 19,78’li seviyeleri gördü. Yurt dışı yerleşik yatırımcılar, 25 Kasım-2 Aralık haftasında reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 339,8 milyon dolar hisse senedi alımı, 36,3 milyon dolar Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS-Kesin Alım) satışı ve 1,0 milyon dolar Özel Sektör Tahvil satışı gerçekleştirdi. Aynı haftada yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 1.040 milyon dolar azalarak 122.009 milyon dolara gerilerken, tüzel kişilerin döviz mevduatı 8 milyon dolar artarak 81.857 milyon dolara yükseldi. Türkiye dolar bazlı 5 yıllık CDS oranı 500 sınırının üzerinde kalmaya devam etti.

Uzun vadede ne bekliyoruz…

6,78x olan BİST100 cari F/K çarpanı 7,8x olan 5 yıllık ortalamasına göre %14,2 iskontolu. Türkiye özelinde 2018 ve 2019 yılında artan piyasa volatilitesinin azalmasıyla Borsa İstanbul son dönemde önemli bir ralli yaparak rekor tazelemesine rağmen koronavirüs ve petrol fiyatlarındaki hareketler nedeniyle uluslararası endekslere paralel şekilde 2017 yılından beri en düşük seviyelerini de gördü. Mevcut çarpandaki ıskontoya rağmen önümüzdeki dönem için belirsizliklerin artıyor olması BİST için aşağı yönlü riskleri artırabilir.

2019’da tamamı ikinci yarıda olmak üzere toplam 1.200 baz puan indirime giderek politika faizini %12,00 seviyesine indiren TCMB, 2020’deki ilk 5 toplantısında 375 baz puan indirimle haftalık repo faizini %8,25’e çekti. 24 Eylül 2020’de son iki yıldaki ilk faiz artırımını gerçekleştirdi ve politika faizini 200 baz puan artışla %10,25’e çekti. 22 Ekim’deki toplantısında ise haftalık repo faizini %10,25 seviyesinde sabit bıraktı. Naci Ağbal göreve geldikten sonra yapılan 19 Kasım toplantısında haftalık repo faizi 475 baz puan artışla %15,00’e yükseltilirken 24 Aralık toplantısında ise haftalık repo faizi 200 baz puan artışla %17 seviyesine yükseltildi. 2021 yılı Ocak ve Şubat ayı toplantılarında faizde değişikliğe gitmeyen TCMB, 18 Mart’taki toplantısında haftalık repo faizini 200 baz puan artırarak %19’a yükseltti. 6 Mayıs, 17 Haziran, 14 Temmuz ve 12 Ağustos PPK toplantılarında ise faiz oranında değişiklik yapmayarak %19’da sabit bıraktı. TCMB, politika faizini 23 Eylül’de 100, 21 Ekim’de 200, 18 Kasım ‘da 100 ve 16 Aralık toplantısında 100 baz puan indirerek %14 seviyesine çekti. TCMB, 2022 yılının ilk toplantısında ise faizi değiştirmeyerek %14 seviyesinde sabit bıraktı. TCMB, politika faizini 17 Şubat, 17 Mart, 14 Nisan, 26 Mayıs, 23 Haziran ve 21 Temmuz tarihli toplantılarında değişiklik yapmayarak %14 olarak sabit bıraktı. TCMB, 18 Ağustos’ta 100, 22 Eylül’de 100, 20 Ekim’de 150 ve 24 Kasım tarihli toplantısında 150 baz puan indirim yaparak politika faizini %9,00 seviyesine çekti. 

Kasım ayında %2,88 artan TÜFE’nin Kasım 2022 tarihli TCMB piyasa katılımcıları anketine göre; Aralık ayında %3,16, 2022 yılı sonunda %68,06 ve 12 ay sonrasında %37,47 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2022 sonunda 19,54, 12 ay sonrasında ise 23,35 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2022 sonunda 48,8 milyar dolar, 2023 yılında ise 31,1 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2022 ve 2023’te sırasıyla %5,1 ve %4,1 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin cari ay sonunda %9,00, 3 ay sonrasında %9,00 ve 12 ay sonrasında ise %15,88 olması beklenmektedir.

Raporun devamı ve detaylı analizler için tıklayınız.

https://www.bmd.com.tr/application/files/7616/7059/9004/Haftalik_Bulten_09.12.2022.pdf

Kaynak BMD 
Hibya Haber Ajansı